شنبه ۰۴ شهریور ۰۲

آشنايي با بيماري هاي ويروسي كرم ابريشم

وب آموزش پرورش دهنده كرم ابريشم،دانلود طرح توجيهي پرورش كرم ابريشم و ...

آشنايي با بيماري هاي ويروسي كرم ابريشم

۲,۸۸۰ بازديد

آشنايي با بيماري هاي ويروسي كرم ابريشم

بيماري هاي ويروسي كرم ابريشم

مقدمه:

   كرم ابريشم بوسيله تعداد بسياري از عوامل بيماري‌زا از جمله ويروس ها ، باكتري ها، قارچ ها و تك ياخته‌ها تحت تاثير قرار مي‌گيرند. پيشگيري از ورود يا آلودگي به اندازه رفع آلودگي اوليه مي‌تواند در مبارزه نقش داشته باشد. همچنين بايد دقت كرد حتي المقدور كرم ابريشم در معرض حالت هاي استرس زا مانند حرارت نامطلوب و رطوبت نامناسب، تهويه بد، تغذيه ناكافي كه مي‌تواند براحتي باعث بيماري‌ شود، قرار نگيرد.در كرم ابريشم ايمني در حد بسيار ساده ومتشكل از پروتئين هايي در لنف و لوله گوارشي عليه عوامل عفوني فعاليت دارد.
 
 
بيماري هاي ويروسي
   بيماري هاي ويروسي كرم ابريشم معمولا در كرم ابريشم بدو شكل انكليوزوني[1] و غير انكليوزوني[2] ديد ه مي‌شود. بيماري هاي ويروسي انكليوزوني اجسام انكليوزوني را بوجود مي‌آورند. نوع آنكليوزوني بيماري شامل انواع پلي هدروزيس هسته اي [3] و پلي هدروزيس[4] سيتوپلاسمي است و مي‌توان آن ها را براحتي با ميكروسكوپ معمولي تشخيص داد . و اما نوع غير انكليوزني شامل بيماريهاي دنسونوكلئوزيس[5] و فلاشري[6] مي‌باشد كه فقط مي‌توان با ميكروسكوپ الكتروني و فلؤرسنس آنها را تشخيص داد و روش هاي تشخيص سرولوژيكي در مورد آن ها نيز كاربرد دارد.

بيماري دنسونوكلئوزيس
اين بيماري در سال 1973 براي اولين بار در حومه شهر اينادرناگانو در ژاپن گزارش گرديده است .به دنبال آن چند محقق به طور مفصل درباره اين بيماري به مطالعه پرداختند و همگي به اين تنيجه رسيدند كه ويروس با نوع اوليه فلاشري به نام I.F.V تفاوت دارد ولي كاملاً به ويروس densonucleosis در پروانه موم خوار G.Melonella و بيماري جديدي كه به نام Bombyx Densonucleosis مشهور است شباهت دارد .
علل بيماري :
بيماري به وسيله ويروسي از نوع Densovirus  از خانواده Paraviridae ايجاد مي شود .ذرات ويروس، كروي شكل و قطر آنها nm 20 مي باشد .آلودگي معمولاً از طريق دهان صورت مي گيرد .منبع اصلي آلودگي ويروسي است كه به صورت مايع همراه با مدفوع كرم ابيشم دفعمي شود .همچنين پروانه هايي كه در توتستانها وجود دارند، باعث بروز و ايجاد بيماري مي گردند .
نشانه هاي  بيماري :
رشد كرمها ناقص بوده و بدن آنها چروك مي شود .سستي و نرمي بدن مانند كرمهاي آلوده به فلاشر يا ديگر علايم مشخصه اين بيماري است .در كالبد شكافي، لوله هاي گوارشي لاروهاي بيمار به رنگ زرد كم رنگ و غالباً تهي در مي آيد .اين علامت كاملاً شبيه آلودگي ويروسي فلاشري عفوني استولي تفاوت عمده اي كه از نظر مطالعات بافت شناسي وجود دارد، اين است كه بيماري فلاشري عفوني سلول هاي پاره شده روده مياني را مورد هجوم قرار مي دهد، در حالي كه اين ويروس در هسته سلول هاي Columnar اكثيرمي يابند .اينمسأله همچنين از طريق روش فلورسانت آنتي بادي مورد تأييد قرار گرفته است .در هر صورت وقتيكه لازوهاي كرم ابريشم از طريق دهان با ويروس Bombyx Densonucleosis آلوده شدند، بعد از هفت روز با نشان دادن علامت اصلي اين بيماري، يعني سستي و نرمي بدن از بين رفتند .
پيشگيري و كنترل
بررسي هاي بيماري شناسي بر روي DNV نشان داده اند كه اين بيماري در سالن هاي پرورش و گردو غبار موجود بر روي برگ هاي توت در توتستان هايي كه داراي پروانه هاي آلوده مي باشند وجود دارد .ويروس در مقابل حرارت به شدت ناپايدار است وقتي لاروهايي كه در دماي Cº28-25 پرورش يافته اند به اتاقي با درجه حرارت Cº37 انتقال يافتند،تكثير ويروس به شدت كاهش يافت .همچنين تشخيص داده شده كه حساسيت به DNV را مي توان با كنترل ژنتيكي و استفاده از برخي از گونه ها كه در مقابل بيماري مقاوم هستند، كنترل نمود .بدين ترتيب، روش هاي موثر براي پيشگيري و كنترل اين بيماري عبارتند از : جلوگيري از سرايت بيماري از يك مرحله آلوده به مرحله ديگر، تشخيص به موقع و دفع توده هاي آلوده از طريق آزمايشات فلورسانت آنتي بادي و پروورش نژادهاي گونه هاي مقاوم در مقابل بيماري در كرم ابريشم .
 
 
منبع مورد استفاده:
كرم‌اب‍ري‍ش‍م‌و ب‍ي‍م‍اري‍ه‍اي‌آن‌/ ن‍گ‍ارش‌ع‍زي‍ز اص‍لان‍ي‌، ب‍ا ه‍م‍ي‍اري‌م‍ي‍ت‍را اح‍م‍دي،ت‍ه‍ران‌: ج‍ه‍اد دان‍ش‍گ‍اه‍ي‌(دان‍ش‍گ‍اه‌ت‍ه‍ران‌)، چاپ اول ، مرداد 

بيماري فلاشري

يك از مسري ترين و فاجعه بارترين بيماري ها بيماري فلاشري عفوني مي باشد كه در مناطق پرورش كرم ابريم جهان مشاهده شده است .
علل بيماري :
اين بيماري به وسيله Mortar virus از خانواده Picornaviridae ايجاد مي شود .اين ويروس كروي شكل و اندازه آن nm 28-24 مي باشد .اعتقاد بر اين است كه اين ويروس در بافت ها آزاد است و مانند پلي هيدراها در يك كريستال محبوس نمي باشد .آلودگي معمولاً از طريق دهان صورت مي گيرد .ضمن حمله به روده مياني، ويروس ترجيحاً سلول هاي تخريب شده را آلوده مي كند .همانطور كه آلودگي گسترش مي يابد ويروس در دستگاه گوارش پراكنده شده و سپس همراه مدفوع دفع مي شود . برخلاف پلي هيدروسيس سيتوپلاسمايي عفونت از ناحيه قدامي روده مياني شروع و به طرف ناحيه خلفي گسترش مي يابد و ظاهر آن به رنگ سفيد گچي مي باشد . دروه كمون بيماري 12-7 روز است .
 
نشانه هاي بيماري :
از دست دادن اشتها، سرشفاف، چروك شدن بدن، رشد ناقص و روده خالي به علت تهوع و اسهال در روده مياني مقدار كمي برگ توت و مقدار زيادي مايع قهوه اي رنگ و زرد رنگ مشاهده مي گردد . تشخيص اين بيماري از علائم ظاهري كلنيكي و همچنين از طريق آزمايشات ريزبيني معمولي امكان پذير نيست، بلكه با استفاده از روش فلورسانت آنتي بادي با رنگ آميزي سلول هاي آلوده با پرونين متيل سبز مي توان آن را تشخيص داد .در حال حاضر از آزمايشات سرمي و ديگر تست هاي سرولوژيكي براي تشخيص اين بيماري استفاده مي شود .
 
پيشگيري و كنترل
از آنجاكه ويروس اين بيماري، بيماريزايي خود را تا 3-2 سال در بدن كرمهاي مرده، سالن هاي پرورش، وسايل و محيط حفظ مي نمايد، بنابراين بايد به طور مرتب توسط فرمالين 2%، هيدروكسيد كلسيم 5% يا پودر بليچينگ حاوي 1% كليرني فعال ضد عفوني صورت گيرد.پرورش كرم ابريشم در شرايط آب و هوايي و بهداشتي مطلوب و تغذيه مناسب ازانتشار اين بيماري جلوگيري مي كند .چون انتشار بيماري از طريق مدفوع صورت مي گيرد، لاروهاي آلوده و فضولات بستر بايد سوزانده شوند يا براي انهدام كامل در حفره هايآهك دفع گردند .در حال حاضر تنها اقدام موثر و صحيح انجام آزمايشات فلورسانت آنتي بادي، پخش آگارژل، ايمونو الكتروفورسيس و سروآگلوتيناسيون به منظور شناسايي سريع و به موقع بيماري و دفع توده ها آلوده به بيماري در سالنهاي پرورش مي باشد .
 
 
منبع مورد استفاده:
كرم‌اب‍ري‍ش‍م‌و ب‍ي‍م‍اري‍ه‍اي‌آن‌/ ن‍گ‍ارش‌ع‍زي‍ز اص‍لان‍ي‌، ب‍ا ه‍م‍ي‍اري‌م‍ي‍ت‍را اح‍م‍دي،ت‍ه‍ران‌: ج‍ه‍اد دان‍ش‍گ‍اه‍ي‌(دان‍ش‍گ‍اه‌ت‍ه‍ران‌)، چاپ اول ، مرداد 

بيماري ويروسي پلي هدروزيس سيتوپلاسمي

يكي از بيماري هاي عمده ويروسي در طي تابستان، پلي هيدروسيس سيتوپلاسمايي مي باشد .ويروس اين بيماري به نام Smithia از خانواده رئوويريده، كروي شكل و اندازه آن از 70-60 ميكرون متغير است .اسيد نئوكليك ويروس RNA است .
اين ويروس باعث ايجاد آلودگي و تشكيل پلي هيدرا در سلول هاي سيتوپلاسماي استوانه اي شكل روده مياني مي گردد .وقتي سلول هاي استوانه اي شكل كاملاً آلوده شدند، ويروس آلودگي را ادامه داده و حتي در سلول هاي فاسد و تخريب شده نيز تشكيل پلي هيدرا مي دهد . عفونت در روده مياني از قسمت خلفي شروع شده و به آهستگي به طرف قسمت قدامي پيش مي رود.اندازه پلي هيدارها از  10-1 تغيير مي كند .پلي هيدارها معمولاً چهار وجهي، شش و گاهي مثلثي شكل هستند. آلودگي معمولاً از طريق تغذيه پلي هيدارها از برگ هاي آلوده توت صورت مي گيرد . گرما، سرما، درمان شيميايي هم باعث ظهور و تشديد بيماري مي شوند در عين حال كه ويروس ها همراه با مدفوع دفع مي شوند، بستر پرورش مبنع اصلي آلودگي و گسترش بيماري مي باشد.
معمولاً ويروسي كه باعث پولي هيدروسيس سيتوپلاسمايي مي گردد، لاروها را آلوده مي كند و به ندرت روي شفيره ها و حشرات بالغ اثر مي گذارد،
نشانه هاي بيماري
لاروهاي مبتلا به اين بيماري داراي علايم زير مي باشند :
رشد آهسته و كند، بدن ضعيف،كاهش مصرف برگ توت،سفيد وكدر شدن رنگ به علت بيماري، همچنين اندازه بدن كرمها به ميزان زيادي تغيير نموده و كرمها در پوست اندازي تأخير نشان مي دهند .
اگر آلودگي دركرمهاي بالغ صورت گيرد، سينه كرمها شفاف شده و بدن آتروفي مي شود و با پيشرفت بيماري رنگ سفيد شيري گسترش پيدا مي كند تا حدي كه تمام روده بزرگ به رنگ سفيد گچي در مي آيد و به بدن كرم هم رنگ سفيد شيري         مي دهد .
در اين مرحله لاروها ماده سفيد، صاف و نرمي دفع مي كنند كه شامل تعداد زيادي پلي هيدرا مي باشد .معمولاً ناحيه مقعدي با ترشحات مقعدي آلوده مي شود . نشانيهاي اين بيماري تا حدودي شبيه نشانيهاي بيماري فلاشري است ولي عوامل بيماري زاي آنها كاملاً متفاوت است .
اگر لاروهاي آلوده را تشريح كنيم،مي بينيم روده مياني كه در كرمهاي سالم خاكستري رنگ شفاف مي باشد، به رنگ سفيد و مات درآمده است .در حقيقت مهمترين نشاني اين بيماري همان سفيد شدن روده مياني است .راه تكثير ويروس Smithia كاملاً با ويروس پولي هيدروسيس هسته اي متفاوت است .
پيشگيري و كنترل
ويروس پلي هيدروسيس سيتوپلاسمايي كه در پلي هيدرا تشكيل مي شود، مي تواند حتي بيش از يك سال در درون سالن پرورش، وسايل و محوطه باقي بماند ، مقاومت آن به فرمالين بيش از مقاومت پلي هيدراهاي هسته اي است .بنابراين سالن پرورش، وسايل و محوطه بايد كاملاً به محلول فرمالين 2% و آهك كشته تازه 5% ضد عفوني گردد .لاروهاي بيماريزا، مدفوع و فضولات بستر،بايد كاملاً به وسيله سوزاندن و يا با جمع كردن آنها در يك حفره يا جايگاه مخصوص كود كشاورزي و در آخر با تجزيه تركيبات آن از بين برده شوند . بايستي دقت نمود، كه كرمهاي ابريشم در درجه حرارت و رطوبت مناسب و تحت شرايط بهداشتي پرورش يابند .در موقع ظهور بيماريها، بايستي سيني ها، كاغذهاي زيركرمها، تورها و تشتكها تعويض گردند، بايد توجه داشت كه درختهاي توتي كه در سايه و يا خاك نامناسب و فاقد فسفر و داراي اسيد آلكاليني بالا رشد يافته اند، داراي برگهاي با كيفيت پايين مي باشند. بلع چنين برگهايي غالباً باعث ايجاد پلي هيدروسيس سيتوپلاسمايي مي گردد .بنابراين بايد از دادن اين برگ ها به كرمهاي ابريشم اجتناب ورزيد.براي كاهش پلي هيدروسيس مي توان داروهايي مانند هيدروكسيد كلسيم %1 را بر روي برگهاي توت پاشيده و سپس برگ ها را به كرمها خوراند .گزارش شده كه بعضي ازانترفرونها كه داروهايي مثل poly.I : C, 2;5 ; -oligo توليد مي نمايند، مانع رشد ويروس پلي هيدروسيس سپتو پلاسمايي در كرم ابريشم مي گردند ولي اين داروها هنوز جهت مصارف تجاري معرفي نگرديده اند .
 
منبع مورد استفاده:
كرم‌اب‍ري‍ش‍م‌و ب‍ي‍م‍اري‍ه‍اي‌آن‌/ ن‍گ‍ارش‌ع‍زي‍ز اص‍لان‍ي‌، ب‍ا ه‍م‍ي‍اري‌م‍ي‍ت‍را اح‍م‍دي،ت‍ه‍ران‌: ج‍ه‍اد دان‍ش‍گ‍اه‍ي‌(دان‍ش‍گ‍اه‌ت‍ه‍ران‌)، چاپ اول ، مرداد ۱۳۷۵.
بيماري ويروسي پلي هدروزيس هسته‌اي
اين بيماري به اسامي(گراسري)، (زردي)، (بيماري شيري رنگ)، (فساد و تحليل چربي) و (بيماري هنگينگ)، (پلي هيدروسيس هسته اي)نيز مشهور است .يكي از مهمترين بيماري هاي ويروسي كرم ابريشم دركشورهاي مناطق حاره است كه در تمام طول سال روي مي دهد .
سبب شناسي :
اين بيماري به وسيله ويروس Borrelina Bombycis از خانواده Bacvioviri dae ايجاد مي شود .
اين ويروس در هسته سلول ها اپي تيليال ناي، بافت چربي، سلول هاي پوستي و سلول هاي خوني تشكيل پلي هيدرا مي دهد . معمولاً هسته مياني و قسمت عقبي سلول هاي غده ابريشم نيز تحت تأثير قرار مي گيرند .ذرات ويروسي شبيه (تيله) بوده و اندازه آنها در حدود nm 80×330 مي باشد .اندازه پلي هيدراها از  6-3 تغيير مي كند و غالباً به اشكال هشت وجهي، شش وجهي، چهار وجهي و يا سه وجهي مي باشند .اسيد نوكلئيك ويروس پلي هيدراي هسته اي در كرم ابريشم DNA است .
آلودگي اغلب از طريق تغذيه برگهاي آلوده به ويروس و به ندرت از راه خراش هاي جلدي صورت مي گيرد .گرما، سرما، درمان شيميايي، حرارات و رطوبت بالا و تغييرات ناگهاني آنها، تهويه نامناسب، ضدعفوني غير موثر محل پرورش و تجهيزات نيز از عوامل موثر در ايجاد زمينه براي بروز اين بيماري هستند .
همين طور فضاي ناكافي، گرسنگي و رطوبت اضافي در بستر هاي پرورش به وقوع و شيوع اين بيماري كمك مي كنند .
نشانه هاي بيماري :
اين بيماري غالباً كرم را در سن پنجم مبتلا ميكند .
در اوايل بيماري علامتي جز، كند شدن حركت كرمها، مشاهده نمي شود .سپس ظاهر پوست چرب و براق مي شود و همانطور كه بيماري پيشرفت مي كند نازك و شكننده شده،بدن كرمها به رنگ سفيد شيري توأم به حلقه هاي متورم در مي آيد .
پوست شكننده آمادگي دارد كه به راحتي پاره شده و محتويات آبكي بدن كه شامل تعداد بيشماري پولي هيدرا است بيرون بريزد كه اين خود منبعي براي انتشار آلودگي مي گردد.
ازديگر علائم مشخصه بيماري اين است كه لاروها بي قرار و بي هدف در طول سيني شروع به خزيدن مي كنند و پشت سر بر روي زمين ريخته و مي ميرند . لاروهاي جوان پس از 5-4 روز و كرمهاي بالغ پس از 7-5 روز تلف مي شوند .
لاروهاي بيمار، قدرت گيردادن پاهاي بطنيرا كه به وسيله آنها به پايين آويزان مي شوند، از دست مي دهند . چنانچه كرمها در مرحله تنيدن پيله آلوده شوند، در تنيدن پيله موفق مي شوند ولي در داخل پيله مي ميرند، در صورتي كه لاروهاي جوان پيش از تنيدن پيله تلف مي شوند .معمولاً اين بيماري بيشتر در سن پنجم زندگي كرم و تقريباً همزمان با چهارمين پوست اندازي بروز مي كند .نژاد زرد نسبت به نژاد سفيد نسبت به اين بيماري حساسيت بيشتري دارد .در دوره بيماري، لكه هاي زرد رنگي بر روي پوست كرمها ظاهر مي شود .اين لكه ها پس از مدتي تمام بدن را مي پوشاند . فضاهاي بين حلقه اي در حلقه هاي قسمت سينه و شكم دچار تورم شده و به صورت تاولهايي در اين قسمتها ظاهر مي شود .اين علائم از مهمترين نشانيهاي بيماري به شمار مي رود .
در اثر اين بيماري پوست كرم چروكيده ، پاهايشان شل شده و تلف مي شوند .از كرمهاي مبتلا و تلف شده مايع زرد رنگي كه حاوي ويروس عامل بيماري است دفع مي گردد .
در صورت شدت بيماري محل پرورش كرم به رنگ سفيد ديده مي شود .
 
پيشگيري و كنترل
جهت پيشگيري موثر اين بيماري، اطاقهاي پرورش كرم ابريشم، انبارهاي نگهداري برگ توت، سالنهاي پيله و تجهيزات و به عبارت ديگر مكان پرورش و همچنين كليه وسايل بايد به طور كامل ضدعفوني شوند .نگهداري و پرورش كرم ابريشم نيز بايد تحت شرايط بهداشتي انجام شود .
لازم است در ضمن پرورش، لاروهاي ضعيف، بيمار و مرده را كه منبع اصلي آلودگي هستند بدون اينكه پوستشان شكافته شود با احتياط جمع آوري و درون حفره هاي آهك گذاشته يا آنها را سوزاند .با استفاده از يك تور به راحتي مي توان كرمهاي بيمار را از كرمهاي سالم جدا نمود .كرمهاي آلوده در توري باقي مي مانند، در اين صورت ميتوان آنها را از بين برد .
براي هر مرحله از زندگي كرم بايد درجه حرارت و رطوبت معين فراهم نمود .در طي سنين چهارم و پنجم، بايد به وسيله هواكشهاي قوي همواره هواي سالن را تازه و مطلوب وبدون گاز نگه داشت .برگهاي توت بايد تازه، مغذي و سالم باشند .بايستي از دادن برگهاي ترد به كرمها اجتناب ورزيد، همچنين بايد متناسب به هر مرحله لاروي فضاي مطلوب و مقدار مورد نياز برگ را براي آنها فراهم نمود .
بستر پرورش بايد هميشه خشك باشد و قبل از دادن هر وعده غذا بايد از تجمع رطوبت در بستر جلوگيري گردد . علاوه بر موارد فوق، استفاده از ضدعفوني كننده هاي بستر نيز مي تواند از آلودگي ثانويه و گسترش بيماري جلوگيري نمايد .
تركيبات پارافورمالدئيد در فرمهاي مختلف مانند پاپازول و رشامكيت اوشاد كه حاوي اين ماده شيميايي هستند، در كشور توليد مي گردد .
ماده ضد عفوني مناسب ديگر براي بستر، تركيبات حاوي 1% كاپتان، 1% پارافورمالئيد، 2% اسيد بنزوئيك و 96% پودر آهك كشته مي باشد كه عليه گراسري و فلاشري تأثير مضاعف ايجاد مي كند .ماده ضد عفوني بايد با يك پارچه نازك به ميزان 3-2 گرم و بر هر 1/0 متر مربع فضا در سنين اوليه و 5-4 گرم بر هر 1/0 مترمربع در سنين چهارم و پنجم بر روي لاروها و بستر آن پاشيده شود .بهتر است گردپاشي يكبار بعد از هر پوست اندازي و نيم ساعت قبل از شروع تغذيه صورت گيرد .يك گردپاشي اضافه نيز بايد روز چهارم سن آخر بعد از تميز كردن بسترانجام گيرد .بايد توجه داشت زماني كه لاروها در حال پوست اندازي هستند و يا براي پوست اندازي آماده مي شوند گردپاشي نبايد انجام شود .مقدار مورد نياز رشامكيت اوشاد براي هر 40000 لاروبين 5-3 كيلوگرم مي باشد .
بليجنيگ پودر نيز به عنوان ضد عفوني كننده مورد مصرف دارد .
 
منبع مورد استفاده:
كرم‌اب‍ري‍ش‍م‌ و ب‍ي‍م‍اري‍ه‍اي‌آن‌/ ن‍گ‍ارش‌ع‍زي‍ز اص‍لان‍ي‌، ب‍ا ه‍م‍ي‍اري‌م‍ي‍ت‍را اح‍م‍دي،ت‍ه‍ران‌: ج‍ه‍اد دان‍ش‍گ‍اه‍ي‌(دان‍ش‍گ‍اه‌ت‍ه‍ران‌)، چاپ اول ، مرداد ۱۳۷۵.

تا كنون نظري ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در رویا بلاگ ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.